Kiracı ile yapılan kira sözleşmesinin sona ermesi, kiracının sözleşmeye aykırı davranması veya kira bedelinin ödenmemesi gibi durumlar, kiracının tahliyesini gerektirebilir. Bu gibi durumlarda, kiracının tahliye edilmesi süreci belirli yasal adımlarla yapılmalıdır. Bu sürecin en önemli aşamalarından biri ise “ihtar”dır. Peki, kiracı tahliyesinde ihtar süreci nasıl işler? İhtarname nedir, nasıl yazılır, kiracıya nasıl iletilir ve yasal haklar nelerdir? İşte kiracı tahliyesine ilişkin tüm ayrıntılar ve ihtar sürecinin nasıl işlediği hakkında bilmeniz gerekenler.
Türkiye’deki kira ilişkileri, Türk Borçlar Kanunu’na (TBK) ve çeşitli yasal düzenlemelere tabidir. Kiracı ve kiraya veren arasındaki anlaşmazlıklar, zaman zaman tahliye ve ödeme sorunları gibi durumlara yol açabilir. Bu gibi durumlar için ise yasal bir süreç olan ihtar süreci devreye girer. Kiracının tahliyesi söz konusu olduğunda, kiraya verenin izlediği yasal yollar, hem kiracının haklarını hem de kiraya verenin alacaklarını koruma amacı taşır.
İhtar, hukuki bir işlem olup, kiracıya yazılı olarak yapılan bir bildirimdir. Bu bildirim, genellikle kiracının sözleşmeye aykırı davranışı veya ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda yapılır. Kiracının belirtilen süre içinde tahliye etmemesi durumunda, kiraya veren yasal yollarla tahliye talebinde bulunabilir. Peki, bu süreç nasıl işler? Kiraya veren, ihtarname gönderdiğinde nelere dikkat etmelidir?
İhtar Sürecinin İşleyişi
Kiracı tahliyesi için yapılan ihtar süreci, belirli adımlarla işleyen hukuki bir süreçtir. Aşağıda bu sürecin nasıl işlediği, hangi aşamalardan geçtiği ve hangi kurallara uyulması gerektiği anlatılmaktadır.
1. İhtarname Nedir?
İhtarname, kiracıya yapılacak yazılı bir bildirimdir ve Türk Borçlar Kanunu’na uygun olarak düzenlenir. Bu belge, kiracıyı belirli bir konuda uyarır ve kendisinden belirtilen süre içinde gerekli adımları atmasını talep eder. İhtarname, kiracının kira sözleşmesine aykırı hareket etmesi veya ödeme yapmaması gibi durumlar için kiraya veren tarafından gönderilir. İhtarname, kiracıya karşı yapılan resmi bir bildirimdir ve kiracının belirtilen süre içinde sorunu çözmemesi durumunda yasal yollara başvurulmasını sağlar.
2. İhtar Gönderme Durumları
Kiracının tahliyesi için ihtarname gönderilmesi gerekebilir. İşte kiracının tahliyesini gerektiren bazı durumlar:
- Kira Bedelinin Ödenmemesi: Kiracı, kiraya verdiği konut veya işyeri için kira bedelini ödemediği durumlarda, kiraya veren ihtarname göndererek kiracıyı ödeme yapmaya zorlar. Eğer kiracı belirtilen süre içinde ödeme yapmazsa, kiraya veren yasal tahliye işlemlerine başlayabilir.
- Sözleşmeye Aykırı Davranış: Kiracı, kira sözleşmesine aykırı davranışlarda bulunduğunda (örneğin, evin amacı dışında kullanılması, komşulara rahatsızlık verilmesi vb.), kiraya veren ihtarname göndererek durumu düzeltmesini talep eder.
- Sözleşme Süresinin Dolması: Kira sözleşmesinin süresi sona erdiğinde ve kiracı sözleşme gereği taşınmazı tahliye etmeyi kabul etmediğinde, kiraya veren ihtarname göndererek kiracıyı tahliye etmesini ister.
3. İhtarname İçeriği ve Yazılması
İhtarname, yasal bir işlem olduğundan, belirli unsurları içermelidir. İşte ihtarnameyi yazarken dikkat edilmesi gereken başlıca unsurlar:
- Tarafların Bilgileri: İhtarnameye, kiraya verenin ve kiracının tam adı, adresi ve iletişim bilgileri yazılmalıdır.
- Kira Sözleşmesinin Detayları: Kiracı ile yapılan kira sözleşmesinin tarihi, süresi ve kira bedeli gibi bilgiler belirtilmelidir.
- Aykırılık veya Sorunlar: Kiracının hangi konuda sorumluluklarını yerine getirmediği (ödenmeyen kira bedeli, sözleşmeye aykırı davranış vb.) açıkça ifade edilmelidir.
- Verilen Süre: İhtarname, kiracıya belli bir süre verir. Bu süre, genellikle 30 gündür ancak durumun türüne göre değişebilir.
- Tahliye Talebi: Kiracıya belirtilen sürede gerekli adımı atmazsa, kiraya verenin yasal yollara başvuracağı ve tahliye işlemini başlatacağı belirtilmelidir.
4. İhtarnameyi Kiracıya İletmek
İhtarnameyi hazırladıktan sonra, kiraya verenin bunu kiracıya ulaştırması gerekmektedir. İhtarnameyi iletmek için birkaç yöntem mevcuttur:
- Tebligat Yolu ile İletme: İhtarname, noter aracılığıyla veya posta yoluyla kiracıya tebliğ edilmelidir. Bu, resmi bir işlem olduğu için noter aracılığıyla yapılan tebligat daha yaygın bir yöntemdir.
- İmza Karşılığı Teslim Etme: Kiracı, ihtarnameyi şahsen alabilir ve teslim aldığını imzalayarak kiraya verene bildirebilir. Bu durumda, teslimatın yapıldığını gösteren imzalı bir belge gereklidir.
- Elektronik İhtarname: Günümüzde bazı durumlarda elektronik ortamda da ihtarname gönderilebilmektedir. Ancak bu yöntem her durumda geçerli değildir ve hukuki olarak kabul edilebilirliğini sağlamak için noter aracılığıyla yapılması tavsiye edilir.
5. İhtarname Sonrası Süreç
İhtarname gönderildikten sonra, kiracı belirtilen süre içinde aksiyon almalıdır. Bu süreçte kiracının davranışları şu şekilde olabilir:
- Kiracının Ödeme Yapması veya Tahliye Etmesi: Eğer kiracı, ihtarnameye uygun hareket eder ve ödeme yaparsa ya da taşınmazı tahliye ederse, süreç sona erer.
- Kiracının Tepkisi: Kiracı belirtilen süre içinde hiçbir adım atmaz veya itirazda bulunursa, kiraya veren yasal sürece başlar. Bu durumda, kiraya veren mahkemeye başvurarak icra takibi başlatabilir veya tahliye davası açabilir.
Kiracı Tahliyesi İçin Yasal Yollar
Kiracı, ihtarnameye rağmen ödeme yapmaz veya tahliye etmezse, kiraya verenin başvurabileceği bazı yasal yollar şunlardır:
- İcra Takibi Başlatma: Kiraya veren, icra takibi başlatarak kira bedelinin tahsil edilmesini isteyebilir. İcra müdürlüğü, kiracının mal varlıklarını inceleyerek ödeme yapmayan kiracıya karşı haciz işlemi başlatabilir.
- Tahliye Davası Açma: Kiraya veren, mahkemeye başvurarak kiracının tahliyesini talep edebilir. Mahkeme, kiracının tahliyesine karar verebilir.
Kiracı tahliyesi süreci, her iki taraf için de önemli yasal haklar ve sorumluluklar içerir. İhtarname, bu sürecin başlangıcını oluşturur ve doğru şekilde hazırlanıp iletilmesi gerekir. Kiraya verenler, ihtarnameyi doğru zamanlamayla ve hukuka uygun şekilde göndererek, yasal haklarını savunabilir.
